Poradnik
Pęcherzyki na powierzchni lakieru
W czwartek lakierowałem pobejcowane elementy drzwi lakierem podkładowym. W piątek przeszlifowałem te elementy i rozpocząłem lakierowanie lakierem nawierzchniowym. Wszystko wówczas dobrze wychodziło: lakier bardzo dobrze się rozlewał, a na jego powierzchni nie pojawiały się żadne wtrącenia i pęcherzyki. Po wyschnięciu lakieru powierzchnia lakieru była gładka i równa. W sobotę, tym samym lakierem rozpocząłem lakierowanie pozostałych elementów. Wówczas nagminnie zaczęły na powierzchni lakieru pojawiać się pęcherzyki i wtrącenia. Po wyschnięciu lakier był szorstki, a na jego powierzchni znajdowały się grudki, wyczuwalne ręką i widoczne gołym okiem. Jaka jest przyczyna tego niepożądanego zjawiska? Czy lakier jest zły?
Nie, lakier jest dobry, czego dowodem jest to, że jednego dnia lakierowanie wychodziło dobrze, a drugiego dnia już nie.
Przyczyna takiego zjawiska jest rozmaita i nie jest łatwa do wytłumaczenia, aczkolwiek na pewno jest związana z faktem iż coś się musiało zmienić na lakierni.
Powstawanie pęcherzyków na powierzchni lakieru jest związane z dużą ilością czynników, które trudno jasno, rzeczowo i krótko wyjaśnić. Pozwolimy sobie skupić się na czterech zasadniczych powodach:
1. Zbyt szybkie wysychanie lakieru.
Jest to szczególnie zauważalne w dni upalne, gdy po nałożeniu lakieru nawierzchniowego zbyt szybko zamyka się wierzchnia warstwa lakieru, przez co z jego wnętrza nie mogą ujść opary rozpuszczalnika. Wówczas gazy rozpuszczalnika wędrują do góry, stykają się z zamkniętą warstwą lakieru, wybrzuszają go i tworzą tzw. bąbel. Jeżeli bąbel pęknie, wówczas na powierzchni lakier tworzy się krater.
Celem minimalizacji tego zjawiska można zmieniać proporcje utwardzacza lub rozcieńczalnia. Bazując na doświadczeniu sugerujemy skupić się na rozcieńczalniku. Można wówczas zwiększyć proporcje rozcieńczalnika (np. z 20% do 40%), w wyniku czego lakier będzie się wolniej wysychał. Można też zmienić rozcieńczalnik na wolnoparujący, który będzie dawkowany w podobnych proporcjach (10-20%) jak w poprzednim.
Zbyt szybkie wysychanie lakieru może też być spowodowane nadmiernym przeciągiem. Wówczas należy zamknąć drzwi i okna.
Przypominamy, że ważnym elementem jest temperatura lakierowania i temperatura schnięcia. Zbyt wysoka w lakierni powoduje za szybkie zamykanie wierzchniej warstwy lakieru i w efekcie końcowym powstawanie czasem nawet i ogromnej ilości pęcherzyków (tzw. zjawisko gazowania lakieru). Taki też niechciany efekt można uzyskać kładąc świeżo polakierowany element na grzejnik lub też przyśpieszając proces schnięcia lakieru za pomocą farelki i suszarki do włosów.
2. Zanieczyszczenie utwardzacza.
Utwardzacze, zwane również katalizatorami, są substancjami chemicznymi, bardzo wrażliwymi na wilgoć. Jeżeli nie zamkniemy szczelnie pojemnika z utwardzaczem, to wówczas następuje zjawisko wysychania utwardzacza, polegające na tym, iż utwardzacz niejako „wyłapuje” wilgoć z powietrza i zaczyna się krystalizować. Objawia się to przede wszystkim w postaci białego proszku widniejącego na szyjce pojemnika. Jednakże utwardzacz się krystalizuje wewnętrznie i w jego wnętrzu (wewnątrz pojemnika) mogą pojawić się bezbarwne, przeźroczyste kryształki, niewidoczne gołym okiem. Ujawniają się one podczas lakierowania.
Tak zanieczyszczony utwardzacz należy przefiltrować za pomocą sitka o otworach mniejszych niż 190 mikronów. Sugerujemy przefiltrować również mieszankę lakieru z utwardzaczem i rozcieńczalnikiem. Optymalnym rozwiązaniem jest nowy utwardzacz.
3. Zanieczyszczenie lakierni.
Zanieczyszczenie lakierni może być spowodowane bardzo dużą ilością czynników. Jednakże na ogół jest to: uchodzący olej ze sprężarki, brudne szmaty, lub też świeżo wyprane szmatki. Olej i wszelkie detergenty, wbrew powszechnej opinii, mają duże znaczenie na lakierni. Ważnym elementem jest również spuszczenie wody z odstojnika kompresora, a czasem z wnętrz jego zbiornika (należy też spuścić powietrze i od nowa nabić kompresor). Wszystkie źródła zanieczyszczeń należy usunąć z lakierni, a samo pomieszczenie porządnie przewentylować. Na marginesie: w lakierni nie powinna znajdować się sprężarka, ani też wszelkie smary, tłuszcze, WD-40, itp.
4. Zbyt duża dawka powietrza.
Niewłaściwe wyregulowanie pistoletu natryskowego może spowodować iż do mieszanki gotowego produktu do lakierowania dostaje się zbyt duża ilość powietrza. W wyniku tego jest zbyt duże napowietrzenie lakieru. Sugerujemy odpowiednio wyregulować pistolet.
W przypadku gdy mimo poczynionych kroków zjawisko to nadal się powtarza i nadal nie można dojść przyczyny tego zjawiska sugerujemy rozwiązanie optymalne: lakier nawierzchniowy należy cieniutko napylać (tj. realizowana pojedyncza powłoka lakieru nie powinna przekraczać 60g/m2).
Niestety wydłuża to czas pracy, albowiem wówczas trzeba położyć kilka warstw lakieru by dość do pożądanego efektu grubości powłoki lakierniczej.