Poradnik
Dobieranie barw bejc i farb
Niekiedy zdarza się, że pojawia się klient, który przynosi specyficzną próbkę na której widnieje wybarwienie pożądanej przez niego barwy bejcy lub farby. Korzystając z posiadanych wzorników kolorystycznych należy wówczas dobrać odpowiednią barwę. Nie jest to na ogół trudna sprawa o ile się zachowa pewne standardy.
Pierwszą zasadniczą sprawą jest to, że celem dobrania barwy bejcy stosuje się właściwy wzornik bejc, przy czym ważną kwestią jest gatunek drewna.
Wynika to z faktu, iż ta sama bejca inaczej barwi różne gatunki drewna. Przykładowo, gdy określony wyrób ma być wykonany z drewna bukowego, to wówczas należy dokonywać wyboru właściwej bejcy posiłkując się wzornikiem bejc wykonanych na buku.
Odmiennie jest z farbami, albowiem są to lakiery kolorowe kryjące, tj. całkowicie zakrywające strukturę drewna (tj. naturalne usłojenie drewna), w dodatku pod które stosuje się odpowiednie lakiery podkładowe. Ta sama kwestia dotyczy płyt z MDF-u. Wówczas rodzaj podłoża nie ma żadnego znaczenia dla efektu końcowego.
W przypadku dobierania właściwej barwy farby można już posiłkować się różnymi wzornikami farb, albowiem każdy producent ma własną paletę kolorystyczną. Zasadniczo stosuje się 3, podstawowe palety kolorystyczne: ICA (system włoski, zawierający 160 barw o odcieniu pastelowym), RAL (system niemiecki, zawierający 200 barw o odcieniu ciemnym) i NCS (zawierający ponad 1800 barw farb).
Ważnym elementem jest również światło w którym następuje dobranie właściwej barwy. Przede wszystkim należy pamiętać, iż nie wolno dobierać barw przy świetle białym, jarzeniowym, albowiem jest to światło, które najmocniej przekłamuje. Barwy najlepiej jest dobierać w świetle naturalnym, słonecznym, ale nie ostrym, jaskrawym. Wówczas można najlepiej dobrać barwę.
W kwestii bejc należy również wspomnieć, iż najlepiej byłoby gdyby wykonać niewielką próbkę bejcy (tzw. wybarwienie), które winno być wykonane na właściwym gatunku drewna. Ważnym elementem jest również sposób nakładania bejcy. Na ogół, na wzornikach bejc są prezentowane próbki barw, które były nałożone przez natrysk. Taką też metodę należy zastosować przy próbce. Przypominamy, iż bejca nałożona pędzlem może mieć odmienną barwę. Po nałożeniu bejcy, należy odczekać kilka minut (ok. 30 minut) celem jej właściwego wyschnięcia. Później należy nałożyć na bejcę niewielką ilość lakieru szybkoschnącego (najlepiej nitrocelulozowego). Nałożenie lakieru również winno się odbyć przez natrysk, albowiem nanoszenie lakieru pędzlem ma taka wadę, iż „ściąga” się pewną ilość pigmentów zawartych w bejcy.
Wbrew wszelkich osądom bardzo ważną kwestią jest nałożenie na wybarwienie z bejcą lakieru. Wynika to z faktu, iż bejca na drewnie, bez powłoki lakieru, wygląda na tzw. suchą, pozbawioną barwy. Tylko nałożenie lakieru powoduje ożywienie barwy bejcy i tzw. pogłębienie bejcy, albowiem lakier zachowuje się jako specyficzna soczewka.
Po wyschnięciu lakieru i jego przeszlifowaniu można sprawdzić wybarwienie pod względem zgodności barwy bejcy ze wzornikiem.
Ważną kwestią, przy efekcie końcowym jest dobór lakieru pod względem glossowości (tj. połyskowości). Kwestia ta dotyczy zarówno bejc, jak i farb. Należy dokładnie się wypytać klienta o jego oczekiwania dotyczące pożądanej przez niego połyskowości. Z doświadczenia sugerujemy namawiać klienta na tzw. półmaty (tj. lakiery mieszczące się w granicach 20-35 gloss), albowiem nie są wówczas widoczne na ich powierzchni wszelkie zanieczyszczenia, kurze i odciski palców, jak to jest przy połyskach.